|
UROCZYSTOŚĆ Z OKAZJI 80. ROCZNICY WYSIEDLEŃ NA ZAMOJSZCZYŹNIE ORAZ 80. ROCZNICY ŚMIERCI CZESŁAWY KWOKI
Aktualności
|
|
31 marca 2023r. społeczność Szkoły Podstawowej im. Dzieci Zamojszczyzny w Złojcu uczestniczyła w poruszającym wydarzeniu. W tym roku przypada 80. rocznica wysiedleń na Zamojszczyźnie oraz 80. rocznica śmierci Czesławy Kwoki - dziewczynki pochodzącej z regionu, zamordowanej w niemieckim obozie koncentracyjnym w Auschwitz. Czesia miała wtedy niespełna 15 lat. Świat poznał jej twarz dzięki zdjęciu obozowego fotografa Wilhelma Brasse.
Uczniowie Szkoły Podstawowej w Złojcu zaprezentowali niezwykły montaż słowno-muzyczny, przypominający tragiczne losy Dzieci Zamojszczyzny. W czasie akcji wysiedleńczej od listopada 1942 r. do sierpnia 1943 r. deportowano ponad 110 tys. osób. Kilkadziesiąt tysięcy trafiło do obozów koncentracyjnych m.in. do Oświęcimia i Majdanka. Znaczną część społeczeństwa polskiego wywieziono na roboty przymusowe do III Rzeszy. Szczególnie okrutny los spotkał dzieci, określane dziś mianem "Dzieci Zamojszczyzny". Przyjmuje się, że z 30 tys. dzieci objętych akcją wysiedleńczą ok. 10 tys. straciło życie bądź zaginęło, a ok. 4,5 tys. przeznaczono do germanizacji.
Czesława Kwoka wraz z rodziną padła ofiarą czystek etnicznych Zamojszczyzny.
Portret Czesławy Kwoki prezentowany podczas uroczystości rocznicowych został przygotowany na zlecenie Instytutu Kwoka kierowanego przez Mike'a Robatela. Autorką rysunku jest Anna Zagrodzińska, natomiast za jego koloryzację odpowiadał Mikołaj Kaczmarek.
Czesława Kwoka - urodzona 15 sierpnia 1928 w Wólce Złojeckiej, zmarła 12 marca 1943 w Auschwitz. Jej numer obozowy to: 26947. 13 grudnia 1942 roku Czesia trafiła do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau razem z matką, Katarzyną Kwoką (urodzoną 1 stycznia 1896, zmarłą 18 lutego 1943; numer obozowy: 26946) pierwszym transportem z obozu przejściowego w Zamościu. Ojciec Paweł zmarł na wiele lat przed wojną.
Dziewczynka została zabita zastrzykiem fenolu prosto w serce - 12 marca 1943 roku.
Zdjęcia Czesławy Kwoki wykonane zostały w obozie koncentracyjnym Auschwitz przez obozowego fotografa Wilhelma Brasse.Według relacji Brassa bezpośrednio przed ich wykonaniem dziewczynka dla wymuszenia posłuszeństwa była bita pejczem przez jedną z nadzorczyń.
Naziści mogli zabić 14-letnią Czesławę Kwokę w Auschwitz. Ale nie mogli stłumić przejmującej mocy zdjęcia, które zrobili jej przed śmiercią. Na zdjęciu przerażenie emanujące z jej twarzy przekroczyło czarno-biały obraz i pozostaje silne dziesiątki lat później. Jej strach jest namacalny, przekazuje wszystkie okropności Holokaustu bez słów i ruchu. Krew z rozcięcia na wardze Czesi jest nadal widoczna na zdjęciu, które zrobił Brasse.
Jako fotograf obozowy Wilhelm Brasse był naocznym świadkiem wszystkich koszmarnych okropności Auschwitz. Uchwycił surowy strach na twarzach więźniów i zachował go na wieczność. A duchy osób, które zginęły z niemieckich rąk żyją dzięki ludziom takim jak Brasse, którzy zachowali zdjęcia pomimo najlepszych wysiłków nazistów, by je zniszczyć.
Zdjęcie Czesławy Kwoki znalazło się wśród tych, które Brasse zdołał ocalić. Wątła, młoda twarz naznaczona strachem pozostaje przejmującym przypomnieniem wszechogarniającego horroru ludobójstwa i wojny, wszystkich istnień, które zostały zgaszone, zanim naprawdę się zaczęły.
Podczas dzisiejszej uroczystości pani Dyrektor Dorota Bosiak wręczyła dyplomy i nagrody uczennicom, które zostały laureatkami XXV Międzynarodowego Konkursu Plastycznego "Ludzie ludziom zgotowali ten los" im. Augusta Kowalczyka. Martyna Rak otrzymała nagrodę, Gabriela Pałczyńska - wyróżnienie, a pracę Martyny Mazurek wyróżniono udziałem w wystawie pokonkursowej. Uroczyste podsumowanie konkursu odbyło się 28 marca 2023r. w Oświęcimiu.